Bebek ve Çocuklarda iPad, iPhone ve Bilgisayar Oyunlarının Görme Üzerine Etkileri
Bebeklerin dünyaya geldiği anda görme yetenekleri henüz tam gelişmemiştir. Görme keskinlikleri, sadece el hareketlerini algılayabilecek kadar düşüktür. Altıncı ayda, bebeklerin görme keskinlikleri yaklaşık olarak 3/10 civarına kadar gelişebilir. Görme yeteneklerinin gelişimi, karmaşık mekanizmalar tarafından gerçekleştirilir.
Görsel gelişim, cisimlerin tanınmasıyla sınırlı kalmaz, aynı zamanda renklerin ve derinlik algısının gelişimini de içerir. Bu görsel gelişimin en hızlı olduğu dönem, doğumdan 6 yaşına kadar olan süreçtir ve daha sonra 10-12 yaşlarına kadar yavaşlayarak devam eder.
Bazı ebeveynler, çocuklarının fazla bilgisayar kullanımının göz kaymasına veya göz bozukluklarına yol açıp açmayacağı konusunda endişe duyarlar. Sabah kalktıklarında hemen iPad veya akıllı telefonlara yönelen ve saatlerce onları elinden bırakmayan çocuklar, ebeveynlerini endişelendirir.
Peki, akıllı telefon ve tabletlerin çocukların göz sağlığına etkileri nelerdir?
Göz doktorları bazı göz rahatsızlıklarını görsel uyarıcılarla tedavi ederler. Bu uyarıcılar, tablet ekranları ve akıllı telefon ekranlarındaki stimülasyonlara benzer çift boyutlu veya üç boyutlu görsellerdir. Bu görüntü uyarıcıları bilinçli bir şekilde kullanıldığında gözü tedavi edebilir. Ben hastalarımda tablet ve bilgisayarları kullanıyorum. Çocuk filmleri, sıkıcı tedavi programlarından daha etkili olabilir ve istediğim süre boyunca uygulayabilirim. Ancak, bu uygulamalar bilinçli bir şekilde yapılmalıdır. Örneğin, çocuğun sağ gözünde 1 diyoptri (derece)’lik bozukluk, sol gözünde ise 2 diyoptrilik bozukluk varsa ve çocuk saatlerce bilgisayar oyunları oynarsa, sol göz daha fazla yorulur ve gözü çabuk yorulabilir. Eğer çocuk oynamaya devam ederse, beyin sol gözden gelen görüntüyü işlememeye başlar ve bu durum sol gözde tembellik dediğimiz ambliyopiye yol açabilir. Bu durum tekrarlanırsa, sol gözde şaşılık ortaya çıkabilir.
Aşırı bilgisayar oyunu oynamanın diğer yan etkileri de olabilir. Bilgisayar ekranı, göz kırpmayı azaltarak gözyaşı film tabakasının bozulmasına neden olabilir. Normalde dakikada 30 defa göz kırparak göz yüzeyini sağlıklı tutabiliyorken, bilgisayarın hipnotik gücüyle ekran karşısında dakikada 5 veya 6 kez kırpmak, gözlerin kurumasına, kızarmasına ve hatta bulanık görmeye yol açabilir.
Bebekler ve çocuklar için, eğer göz sağlığı problemi yoksa, iPad, iPhone, akıllı telefonlar ve bilgisayar kullanımının göz gelişimi üzerinde bir zararı yoktur. Amerikan Pediatrik Oftalmoloji Derneği ve Fransız Oftalmoloji Derneği’nin açıklamalarına göre, normal gözlerde bir sakınca yoktur. Ancak, yukarıda belirtildiği gibi, bir göz problemi varsa, durumun daha da kötüleşmesine neden olabilir. Çocuğun yaşıyla uyumlu olarak farklı kısıtlamalar getirmek önemlidir. Örneğin, 1-3 yaş arası çocuklar için bilgisayar kullanımı pek uygun görülmemektedir veya kontrollü bir şekilde tanıştırılmalıdır. 3-6 yaş arası çocuklar için günde 1 saatlik ekran süresi uygunken, 6-9 yaş arası için günde 2 saat ve 9 yaşından büyük çocuklar için günde 3 saatlik sınırlama önerilmektedir.
Çocukların aşırı oyun oynaması, göz sorunlarından ziyade beyin gelişiminde sorunlara yol açabilir. Görsel bilgisayar uyarıcılarıyla yetişen bir bireyin arka beyin aktivitesi gelişirken, ön beyin gelişimi geride kalabilir. Dengeli bir çocuk gelişimi için, çocukların zamanlarını nasıl geçirdiklerine dikkat etmek ve sevgi dolu bir ortam sağlamak önemlidir.